Samodzielność podczas jedzenia, od momentu rozszerzania diety, do wieku przedszkolnego- co możesz wymagać i na co zwrócić uwagę? Kiedy zgłosić się do specjalisty?

 

Rodzicu dziecka, które ma rozszerzoną dietę, przeczytaj ten wpis. To dla Ciebie!

To co teraz tutaj przeczytasz  przesiej przez duże sito.

Sito Waszych wartości, rodzinnych rytuałów, możliwości, potrzeb oraz oczekiwań. Nie traktuj tego wpisu jako konkurs na najbardziej samodzielne dziecko.

Bądź świadomy- zdecyduj sam- ponieś konsekwencje.

 

PAMIĘTAJ!

• każde dziecko potrzebuje innej ilości prób, aby opanować jakąś umiejętność. Ważna jest cierpliwość.
• wszystkie „obowiązki” dziecka  mają być w formie zabawy, zabawy przy okazji a nie nakazów/rozkazów/wymagań .
• NAŚLADOWNICTWO- nie wymagaj od dziecka tego, czego sam nie robisz
• starajcie się spożywać posiłki przy dziecku, niech obserwuje jak Ty też jesz
• jeśli dziecko jest na etapie poznawania struktur i smaków, proponuj dziecku dany składnik minimum 10 razy- dziecko musi mieć szansę nauczyć się tego smaku i struktury
• daj dziecku przestrzeń- dzieci lubią być samodzielne, jeśli Ty się wycofasz może okazać się, że nie trzeba dziecka niczego specjalnie uczyć
• pozwalaj na błędy i niedoskonałość!
• zminimalizuj swoje obawy (naucz się na pamięć pierwszej pomocy dla dziecka w razie zadławienia, nie zapinaj dziecka pasami w krzesełku, aby w razie konieczności móc je wyciągnąć, bądź blisko dziecka i je obserwuj kiedy samodzielnie je)
• miej z tyłu głowy, że im więcej treningów tym Twoje dziecko szybciej opanuje umiejętność
• brak zębów nie jest przeciwwskazaniem od zaczęcia podawania dziecku kawałków, dziecko świetnie radzi sobie dziąsłami
• wprowadź luz podczas jedzenia, ma być to przyjemność, a nie obowiązek
• wyznacznikiem najedzonego dziecka jest jego pełny brzuch a nie pusty talerz (sprawdź jakie porcje serwujesz dziecku)
• jeśli bałagan Cię przerasta nie rezygnuj z samodzielnego jedzenia dziecka a zorganizuj tak przestrzeń, aby łatwiej było to sprzątnąć
• nie używaj bidonu w domu, kiedy dziecko ma możliwość picia z kubka- Ty w domu napoje pijesz przez słomkę?

Pokazuj dziecku ciągi przyczynowo skutkowe (to nauka matematyki i logiki)

Czysta miska- miska z zupą- brudna miska po zupie- zupa zjedzona- miska umyta- miska wytarta- sucha, czysta miska gotowa do nalania zupy.

My często pomijamy te pogrubione wyżej etapy, więc nic dziwnego, że dziecko po 3 latach tej niewiedzy, później myśli, że to wszystko SAMO się robi. Pokaż dziecku pełny ciąg logiczny i zachęcaj do uczestniczenia- przecież dziecko może papierem wytrzeć chociażby łyżeczkę.

• pokaż dziecku co je. Bo marchewkowa papka niczym nie przypomina marchewki, a mówisz dziecku, że je marchewkę- powiąż przetworzone danie z pierwotnym wyglądem owocu/warzywa itd.
• podczas karmienia łyżeczką daj dziecku do ręki jego łyżeczkę
• jeśli karmisz dziecko spraw, aby aktywność była po jego stronie- Ty dotykasz łyżką dolnej wargi dziecka a ono domyka buzię, ściąga pokarm i zaczyna go przeżuwać.

 

ORGANIZACJA PRZESTRZENI

Odgryzanie, gryzienie, przeżuwanie i połykanie nie będzie odbywać się prawidłowo, jeśli dziecko nie będzie miało zapewnionej odpowiedniej pozycji ciała. Nie będzie się odbywało prawidłowo nie znaczy, że nie będzie odbywało się w ogóle to tak uprzedzając pytania. Ale jeśli możemy zapewnić dziecku odpowiednie wzorce ruchowe to czemu tego nie zrobić?

Dziecko w krzesełku do karmienia powinno mieć podnóżek, tak aby jego nogi nie wisiały. Bo wiszące nogi, to nieprawidłowe napięcie mięśni brzucha, a to z kolei prowadzi do nieprawidłowej postawy i trudności w używaniu mięśni twarzy (dotyczy także dzieci z niepełnosprawnością- staramy się jak najbardziej spionizować dziecko). Nie musicie kupować od razu podnóżka, wystarczy podłożyć coś pod nogi dziecka, tak by były stabilnie oparte. Możecie także przewiązać jakiś materiał między nogi krzesełka robiąc podnóżek.

Dziecko, które samodzielnie chodzi, może mieć już swój stolik i krzesełko na czas posiłków, których nie jecie wspólnie,  wtedy też istotny jest podnóżek- sprawdzają się podnóżki łazienkowe z Ikea albo zgrzewka wody. Spraw, by obie ręce dziecka znajdowały się na blacie. Jeśli boisz się bałaganu podczas samodzielnego jedzenia dziecka-zastosuj specjalne ochraniacze na krzesełko, kup lepszy odkurzacz albo psa ;D a podczas jedzenia dziecka wypij melisę;). Ustalcie miejsce posiłków- nie przed telewizorem ani na kanapie!

 

Co możesz wymagać od dziecka samodzielnie siedzącego, po ok. 2 miesiącach od rozszerzania diety.

• siedzi samodzielnie w miejscu spożywania posiłków
• wyciąga rękę do pokarmu
• utrzymuje łyżkę, czasem trafia do buzi
• rozgniata rączkami jedzenie i się nim bawi
• strzela jedzeniem wokół siebie (wiecie jak wtedy wspaniale działa obręcz barkowa? ;))
• trafia częścią jedzenia do buzi
• rozgniata jedzenie językiem
• przełyka jedzenie, coraz rzadziej się dławiąc albo nie dławiąc się w ogóle (to proces)
• obserwuje jak przygotowujesz jedzenie
• smakuje różne potrawy
• brudzi się jedzeniem (pozwalaj na to i nie wycieraj buzi dziecka po każdym kęsie, dziecko ma kubki smakowe także wokół ust)
• podejmuje naukę picia z kubka otwartego (kubek trzymany przez rodzica)
• ściąga aktywnie pokarm z płaskiej łyżeczki

 

Co  możesz wymagać od dziecka samodzielnie siedzącego ok. 12  miesiąca życia?

• to co poprzednio a dodatkowo:
• podaje poproszone miskę lub kubeczek
• zbiera rozrzucony pokarm z blatu i wrzuca w wyznaczone miejsce
• dokonuje wyboru co ma ochotę zjeść z dwóch prezentowanych składników
• ściera blat papierowym ręcznikiem (niedokładnie ale o chodzi o samą czynność)
• pije samodzielnie z kubka otwartego (czasem rozlewa)
• potrafi pić ze słomki (jeśli wcześniej zostały podjęte próby)
• potrafi odmówić jedzenia ( to też samodzielność, a raczej samostanowienie o sobie)
• nabiera pokarm łyżką nie tylko o gęstej konsystencji ale także o zróżnicowanej konsystencji
• jeśli nie wychodzi mu jedzenie sztućcami wybiera rękę ( to też jest ok., ale warto zawsze proponować sztućce)
• je składniki o różnej konsystencji (papki już nie powinny być podawane)
• wyciera samo buzię po jedzeniu

 

Co możesz wymagać od dziecka samodzielnie chodzącego do lat 3?

• wszystko to co poprzednio a dodatkowo:
• pomaga przygotować posiłek (podaje, smaruje , nalewa, rozrywa, miesza)
• potrafi dmuchać zbyt ciepły posiłek
• zjada posiłek sztućcami nie brudząc się tak często jak wcześniej
• potrafi pić z kubka otwartego
• potrafi odłożyć kubek na miejsce
• potrafi przenieść napełniony kubek do połowy bez rozlewania
• potrafi nalać sobie picie z lekkiego dzbanka do kubka
• potrafi odnieść swój talerz pojedzeniu na miejsce ( blat w kuchni, zlew itp. Wybierze miejsce do którego dziecko będzie dosięgać)
• potrafi wytrzeć ściereczką swój mokry po myciu talerz 
• potrafi wyjąć rzeczy ze zmywarki
• wie jakie sztućce wybrać do jakiego dania
• bez problemu odgryza, żuje i połyka pokarmy o różnych strukturach
• wyjmuje  z buzi pokarm, jeśli odgryzie go za dużo
• wyjmuje pokarm z buzi jeśli coś mu nie smakuje
• wyciera po sobie blat jeśli coś rozleje
• myje ręce przed posiłkiem (niekiedy potrzebuje pomocy rodzica)

 

Zgłoś się do specjalisty (neurologopedy, logopedy, psychologa, pediatry, terapeuty SI) jeśli:

• dziecko ma rozszerzoną dietę od 6 miesiąca, obecnie ma 12 miesięcy i:
• nie akceptuje nowych smaków
• nie akceptuje nowych zapachów
• nie odgryza
• nie potrafi rzuć kawałków
• dławi się kawałkami
• nie potrafi pić z kubka otwartego mimo podejmowanych przez pół roku prób
• je tylko jedzenie o określonej strukturze
• wypycha jedzenie językiem
• nie ściąga pokarmu z łyżeczki
• podczas jedzenia ma aktywny odruch ssania (język między wargami)
• nie potrafi domknąć buzi
• nie trafia łyżeczką do buzi
• często ma odruch wymiotny

 

PS: Jeśli chciałbyś odwdzięczyć się za wiedzę, którą przekazuję, możesz postawić mi kawę :)